تحلیل مکانی - فضایی جرم خیزی در عرصه های پیراشهری مورد: اسلامشهر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی، تهران،ایران

3 کارشناسی ارشد جغرافیای انسانی، دانشگاه خوارزمی تهران، ایران

4 کارشناس ارشد جغرافیا و دفاع مقدس دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

نواحی شهری مراکز اصلی رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در هر کشوری هستند که خود را به‌عنوان جذاب‌ترین نقاط برای ایجاد ثروت، کار، خلاقیت و نوآوری اثبات کرده است. برخی از نواحی شهری با چالش­های مهمی در زمینه­های تخریب فیزیکی و محیطی، محرومیت اجتماعی، ناامنی، بیکاری، نابرابری‌های اقتصادی، کمبود مسکن و ترافیک مواجه است که این مشکلات، کیفیت زندگی شهری را به‌شدت کاهش می‌دهد. هدف از پژوهش حاضر تحلیل فضایی محلات جرم خیز در محدوده جغرافیایی شهر اسلامشهر بوده است. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، از نوع کاربردی است و از نظر شیوه انجام توصیفی- تحلیلی است و برای انجام این تحقیق از استراتژی مطالعه موردی استفاده ‌شده است. روش­های گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه (اسنادی) و میدانی صورت گرفته است. نتایج تحلیل نشان‌دهنده این وضعیت است که محلات شمالی که خاستگاه و شکل‌دهنده اولیه شهر بوده­، به‌مرور زمان دچار فرسودگی شده و کانون شکل­گیری جرائم متعددی نظیر سرقت اتومبیل، سرقت لوازم خانه و فروش مواد مخدر شده است و این باعث رعب و ترس میان شهروندان این محدوده بخصوص محلات 1،2،3و4 گردیده است.

کلیدواژه‌ها


احمدآبادی، زهره، صالحی هیکویی، مریم و علی احمدآبادی. 1387. "رابطه مکان و جرم: مطالعه آسیب­شناسی گیم نت­های شهر تهران". رفاه اجتماعی، دوره 7. شماره 27. صص 275-253.
پور جعفر، محمدرضا و همکاران. 1387. "ارتقای امنیت محیطی و کاهش جرائم شهری با تأکید بر رویکرد CPTED". نشریه بین­المللی علوم مهندسی دانشگاه علم و صنعت ایران، ویژه‌نامه مهندسی معماری و شهرسازی. جلد نوزدهم. شماره ۶.
تقوایی، مسعود. 1389. "بررسی و مقایسه شاخص­های شش‌گانه جرم در سطح مناطق مختلف شهر شیراز". جغرافیا (فصلنامه علمی پژوهشی انجمن جغرافیای  ایران)"، سال هشتم. شماره 26. صص 133-105.
حیدری، غلامحسن و همکاران. 1390. "پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی (مطالعه موردی: زنجان)". فصلنامه نگرش­های نو در جغرافیای انسانی. سال چهارم. شماره 1. صص 27-11.
زاهد، سید سعید و زهره آذرگون. 1387. "بررسی تطبیقی تفاوت فرهنگ حاشیه­نشین و غیر حاشیه‌نشین و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی: جوانان 18تا 30 سال منطقه 1 و 5 شهر شیراز)". فصلنامه انجمن جمعیت­شناسی ایران. شماره 5. صص26-5.
زنگی‌آبادی، علی و حسین رحیمی نادر. 1389. "تحلیل فضایی جرم در شهر کرج با استفاده از GIS". فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی. دوره 40. شماره 2. صص 198-179.
ساعی، علی. 1386. "روش تحقیق در علوم انسانی". تهران: انتشارات سمت.
سالنامه آماری کشور. 1386. مرکز آمار ایران.
ستوده، هدایت الله. 1371. "آسیب­شناسی اجتماعی و جامعه­شناسی انحرافات". تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
سلیمی، فرزانه و همکاران. 1395. "سنجش میزان موفقیت طرح مرکز محله آخوند شهر قزوین در ارتقای سطح امنیت محله، با استناد به رویکرد CPTED". فصلنامه مطالعات شهری، شماره 21، صص 36-27.
شالین، کلود. 1372. "دینامیک شهری یا پویایی شهرها". ترجمه اصغر نظریان. مشهد: آستان قدس رضوی، معاونت فرهنگی.
عزیزی، محمدمهدی و الهه شعبان جولا. 1393. "ارزیابی کالبد محله­های قدیمی شهری در پاسخ­دهی به احساس امنیت (نمونه موردی: محلة ملک آباد شهر قزوین)". فصلنامه پژوهش­های جغرافیای انسانی. سال 46. شماره 4. صص 808-791.
قائدرحمتی، صفر و هژیر شمسی. 1392. "بررسی شاخص­های طراحی محیطی در پیشگیری از جرم". فصلنامه هویت شهر، سال هفتم، شماره 16، صص 70-63.
کلانتری، محسن، سمیه قزلباش و پریسا حجی ملایری. 1388. "تحلیل فضایی و پهنه­بندی جرایم شهری زنجان با استفاده از سامانه­ی اطلاعات جغرافیایی GIS (موردمطالعه: بزه ایجاد مزاحمت‌های خیابانی)". فصلنامه جغرافیایی چشم‌انداز زاگرس. دوره 1. شماره2. صص 147-133.
کلانتری، محسن، سمیه قزلباش و کاظم جباری. 1388. "تحلیل فضایی بزهکاری شهری با استفاده از مدل تخمین تراکم کرنل موردمطالعه: جرائم شرارت، نزاع و درگیری در شهر زنجان". فصلنامه نظم و امنیت انتظامی. دوره 2. شماره 3. صص 100-73.
محمودی جانکی، فیروز و قورچی بیگی، مجید. 1388. "نقش طراحی محیطی در پیشگیری از جرم". فصلنامه حقوق. سال 39، شماره 2. صص 367-354.
مستوفی‌الممالکی، رضا و فریبا بهرامی. 1393. "بررسی راهکارهای پیشگیری محیطی از جرم با استفاده از رویکرد CPTED". فصلنامه دانش انتظامی خراسان رضوی. سال هفتم. شماره 10. صص 134-91.
میرکتولی، جعفر و علی وطنی. 1388. "پهنه­بندی و تحلیل نواحی جرم خیز و آسیب­زای سکونتگاه­های شهری استان اردبیل". فصلنامه ژئوپلیتیک.، دوره 5. شماره2. صص 190-169.
Clarke, R. V. and Eck, J. E. 2001. “Crime Analysis for Problem Solvers in 60 Small Steps“, U.S Department of Justice and Office of Community Oriented Policing Services (COPS).
Cozens, P. M., Saville, G., & Hillier, D. 2005. “Crime prevention through environmental design (CPTED): a review and modern bibliography“, Property Management, 23(5), 328–356.
Cozens, P., & Love, T. 2015. “A Review and Current Status of Crime Prevention through Environmental Design (CPTED) “, Planning Literature, 30(4), 1–20.
Cozens, P., & Melenhorst, P. 2014. “Exploring Community Perceptions of Crime and Crime Prevention through Environmental Design (CPTED) in Botswana“, In British Criminology Conference (Vol. 14, pp. 65–83). London.
Crowe, T., 2000. “Crime Prevention through Environmental Design: Applications of Architectural Design and Space Management Concepts“,2o Ed, Butterworth-Heinemann, Oxford.
Emmanuel, S., Lizam, M., & Adewole, A. 2015. “Towards a Crime-Free Housing : CPTED versus CPSD“, Journal of Environment and Earth Science, 5(18), 53–64.
Gibson, V., & Johnson, D. 2013. “CPTED, but not as we know it: Investigating the conflict of frameworks and terminology in crime prevention through environmental design“, Security Journal, 29(2), 1–20.
Mayhew, P., Clarke, R. V., Hough, M. and Sturman, Anrew. 1976. “Crime as Opportunity“, Home Office Rsearch Study, No.3.
Newman, O. 1973. “Defensible Space: People and Design in the Violent City“, London
Paul, E; Rachel, A;Leanne, M;Ben, C. 2013. “Crime Prevention Through Environmental Design in the United Arab Emirates: A Suitable Case for Reorientation? “Built Environment, Vol 39.
Sakip, S. R. M., & Abdullah, A. 2012. “An Evaluation of Crime Prevention through Environmental Design (CPTED) Measures in a Gated Residential Area: A Pilot Survey“,Asian Journal of Environment-Behaviour Studies, 3(10), 11–24.
Shamsuddin, S. B., Azim, N., & Hussin, B. 2013. “Safe City Concept and Crime Prevention Through Environmental Design (CPTED) for Urban Sustainability in Malaysian Cities“, American Transactions on Engineering & Applied Sciences, 2(3), 223–245.