Analyzing factors affecting economic viability in inefficient peri-urban spaces (Case study: Fatemiyeh neighborhood, Zanjan city)

Document Type : Original Article

Authors

1 PhDstudent of architecture department, Zanjan branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran

2 Assistant Professor, Department of Architecture, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran.

Abstract

Introduction
Marginalization is a global problem that persists in Iran and other parts of the world, which has yet to be solved by governments. In order to enhance the living standards of those in marginalized and peri-urban areas, it is necessary to pinpoint the factors that impact livability across different communities. Livability is measured in three dimensions: economic, social, and environmental. Among these dimensions, the economic aspect holds the most significance in improving the quality of urban life. This study aims to identify economic factors that contribute to higher livability and improve the quality of life for residents in marginal areas.
 
Methodology
The current research was prepared with a descriptive-analytical approach. In order to increase the livability of the marginal tissues, the effective economic indicators have been extracted from the related research literature and interviews with experts and then analyzed using the structural-interpretive modeling technique. Finally, the Mic Mac software has studied the economic viability situation in Fatemiyeh Neighborhood, Zanjan City.
 
Results and discussion
After analyzing the research data, it was discovered that the economic indicators in the Fatemieh Neighborhood are unfavorable, indicating low economic viability. The most important indicators for economic viability in this area are "having a sufficient and stable income," "access to suitable job opportunities," "job security," and "amount of savings."
 
 
Conclusion
It is recommended to focus on promoting indicators that have a significant impact on the entire system in order to enhance the livability of marginal areas that are facing poor economic viability. This suggestion is based on the prioritization of indicators and their interdependence. By prioritizing these indicators, we can develop and improve the overall system.

Keywords

Main Subjects


احد نژاد روشتی، محسن؛ سجادی، ژیلا، یاری قلی، وحید. 1398. تحلیل ارزیابی شاخص‌های زیست‌پذیری در نواحی شهری (مطالعه موردی: نواحی 23گانه شهر زنجان). برنامه‌ریزی منطقه‌ای. دوره 9، شماره پیاپی 34، صص 131-148.
افراخته، حسن.1399. فضاهای پیراشهری: الگوها، عوامل و پسایندها. توسعه فضاهای پیراشهری، دوره 3، شماره 2، صص 1-18.
افراخته، حسن، حجی پور، محمد.1396. اقتصاد زباله‌ای در روستاهای پیراشهر تهران. اقتصاد فضا و توسعه روستایی. دوره 22، شماره 4، صص 7-47.
امیری، مجتبی. 1392. مطالعه آسیب‌های اجتماعی ناشی از حاشیه‌نشینی در منطقه 19 شهرداری تهران از دید مدیران شهری. اقتصاد و مدیریت شهری، دوره 2، شماره 5، صص 119-137.
بندر آباد، علیرضا. 1390. شهر زیست پذیر از مبانی تا معانی. تهران: آذرخش
پوراحمد، احمد؛ زنگنه شهرکی، سعید؛ حیدری، اصغر. 1399. سنجش کیفیت زندگی در بافت ناکارآمد شهری (مطالعه موردی: ناحیه یک منطقه 15 شهر تهران). مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی. دوره 15، شماره 3، صص 759-774.
حکیم دوست، سید یاسر؛ مرادی، محمود؛ رستمی، شاه بختی؛ نظری، عبدالحمید. 1397. تحلیل فضایی زیست‌پذیری در روستاهای مرزی شهرستان هیرمند با تأکید بر پدافند غیرعامل. اقتصاد فضا و توسعه روستایی. دوره 7، شماره 4، صص 101-126.
حیدری، تقی. 1395. تحلیل زیست‌پذیری بافت‌های فرسوده شهری (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر زنجان). رساله دکتری  رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه خوارزمی ، تهران.
حیدری، محمدتقی. 1398. واکاوی تیپولوژیک رویکرد زیست‌پذیری در بافت‌های فرسوده شهری مطالعه موردی: بافت فرسوده بخش مرکزی شهر زنجان، جغرافیای اجتماعی شهر، دوره 12، شماره 5، صص 85-104.
داوودی، محمد؛ خادم الحسینی ، احمد؛ صابری، حمید؛ گندمکار، امیر؛ مهکویی، حجت. 1400. ارزیابی و تحلیل مؤلفه‌های زیست‌پذیری مناطق هشت‌گانه شهر اهواز. جغرافیا و مطالعات محیطی. دوره 10، شماره 37، صص 7-20.
رشیدی ابراهیم حصاری، اصغر؛ موحد، علی؛ تولایی، سیمین؛ موسوی، میر نجف. 1395. تحلیل فضایی منطقه کلان‌شهری تبریز با رویکرد زیست‌پذیری. فضای جغرافیایی. دوره 16، شماره 54، صص 155-176.
رفیعی، مهران؛ خطیبی، سید محمدرضا؛ داوود پور، زهره. 1399. تبیین مفهوم پیراشهری و عوامل مؤثر در ایجاد و توسعه آن. باغ نظر، دوره 17، شماره 92، صص 40-21.
زیاری، کرامت اله؛ پوراحمد، احمد؛ حاتمی نژاد، حسین؛ باستین، علی. 1397. سنجش و ارزیابی اثرات حکمروایی خوب شهری بر زیست‌پذیری شهرها (مطالعه موردی: شهر بوشهر). پژوهش و برنامه‌ریزی شهری. دوره 34، شماره 9، صص 1-18.
ساسان پور، فرزانه؛ تولایی، سیمین؛ جعفری اسدآبادی، حمزه. 1394. سنجش و ارزیابی زیست‌پذیری شهری در مناطق بیست و دوگانه کلان‌شهر تهران. برنامه‌ریزی منطقه‌ای. دوره 5، شماره 18، صص 27-42.
ساسان پور، فرزانه؛ علیزاده، سارا؛ اعرابی مقدم، حوریه. 1397. قابلیت سنجی زیست‌پذیری مناطق شهری ارومیه با مدل RALSPI . تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. دوره 18، شماره 48، صص 241-258.
شرکت بازآفرینی شهری ایران.1400. سند توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی مصوب هیئت وزیران-بهمن 1392، تهران: وزارت راه و شهرسازی، شرکت بازآفرینی شهری ایران، دبیرخانه ستاد ملی توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی.
شماعی، علی؛ ساسان پور، فرزانه ؛ سلیمانی، محمد؛ احد نژاد روشتی، محسن؛ حیدری ، تقی. 1395. تحلیل زیست‌پذیری بافت‌های فرسوده شهری(مطالعه موردی : بافت فرسوده شهر زنجان). جغرافیای انسانی. شماره 4، صص 783-799.
شهرداری زنجان. (1399). آمارنامه شهر زنجان. زنجان: معاونت برنامه‌ریزی و توسعه انسانی شهرداری.
صابری، حمید؛ مهره کش، ریحانه؛ مؤمنی، مهدی؛ اذانی، مهری . 1400.  شناسایی شاخص‌های مؤثر در زیست‌پذیری مناطق شهری ( مطالعه موردی: مناطق 1، 5 و 8 شهرداری اصفهان). جغرافیا و توسعه فضای شهری، شماره - ، صص -.
عبادی نژاد، علی؛ پناهی، حمید؛ امیری، نصرت‌الله. 1397. تحلیل فضایی جرائم در منطقه حاشیه‌نشین اسلام‌آباد زنجان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، دانش انتظامی، دوره 20، شماره 4، صص 33-61.
علوی، پری؛ ثبوتی، هومن؛ شهبازی، مجید. 1400. شناسایی و اولویت‌بندی معیارهای تعیین‌کننده کیفیت محیطی در فضاهای گمشده پیراشهری (موردمطالعه: محله بیسیم زنجان). توسعه فضاهای پیراشهری. سال 2، شماره 3، صص 241-225.
علوی، پری؛ ثبوتی، هومن؛ شهبازی، مجید. 1401. عوامل مؤثر بر ارتقای کیفیت محیطی در محلات دارای اسکان نامتعارف با رویکرد رضایتمندی ساکنین (مطالعه موردی: محله بیسیم شهر زنجان). پژوهش‌های جغرافیای انسانی. سال -، شماره -، صص -.
غلامی، روح‌الله؛ سیفی کفشگری، محسن؛ شهبازی، نجف علی. 1392. عوامل اقتصادی و اجتماعی حاشیه‌نشینی در ایران (مطالعه موردی: کلان‌شهر تهران). آفاق امنیت، دوره 20، شماره 5، صص 22-37.
فرج‌اللهی، عاطفه؛ پورمحمدی، محمدرضا، حیدری چیانه، رحیم؛ مختاری، داوود. 1400. تحلیل تطبیقی زیست پذیری در مناطق شهری (مطالعه موردی: مناطق ده‌گانه کلان‌شهر تبریز). پژوهش و برنامه‌ریزی شهری. شماره - ، صص.
قادرمرزی، حامد؛ احمدی، عاطفه. 1396. تحلیل سطوح توسعه اقتصاد فضا و اثرات فضایی آن در سطح ناحیه پیراشهری سنندج. پژوهش و برنامه‌ریزی شهری. دوره 2، شماره 31، صص 1-15.
مسلمی، آرمان؛ توکلی نیا، جمیله؛ فنی، زهره؛ رضویان، محمدتقی.1400. پایداری اقتصادی در مناطق پیراشهری اسلامشهر. توسعه فضاهای پیراشهری. دوره 1، شماره 7 صص 87-106.
ملائی یگانه، حبیب..1399. ارائه الگوی بازآفرینی بافت‌های ناکارآمد شهری موردمطالعه: محدوده‌ بیسیم شهر زنجان، رساله دکتری تخصصی رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه زنجان، دانشکده علوم انسانی.
ویسی ناب، برهان؛ بابایی اقدم، فریدون؛ قربانی، رسول. 1399. تحلیل عوامل اقتصادی اثرگذار بر زیست‌پذیری شهری (موردمطالعه: کلان‌شهر تبریز). اقتصاد و مدیریت شهری. دوره 7، شماره 3، صص 35-52.
هادوی، فرامرز؛ پوراحمد، احمد؛ کشاورز، مهناز؛ علی‌اکبری، اسماعیل. 1396. بازآفرینی پایدار بافت‌های ناکارآمدی شهری (موردمطالعه: منطقه 10 شهر تهران). آمایش محیط، دوره 10، شماره 37، صص 167-194.
یگانه، افشین؛ طالبی فرد، رضا؛ ولایی، محمد. 1400. تحلیل زیست‌پذیری اقتصادی در روستاهای پیراشهر ملکان. توسعه فضاهای پیراشهری. دوره 3، شماره 1، صص 79-96.
Corti, B. 2014. Urban liveability: emerging lessons from Australia for exploring the potential for indicators to measure the social determinants of health. Social science & medicine, No. 111, PP.73-64.
Lagas, P. van Dongen, F. van Rijn, F.&Visser, H. 2015. Regional quality of living in Europe. Region, Vol. 2. No.2, PP.1-26.
Mangla, S. K. Luthra, S. Rich, N. Kumar, D. Rana, N. P. & Dwivedi, Y. K.. 2018. Enablers to implement sustainable initiatives in agri-food supply chains. International Journal of Production Economics, No. 203, PP 379-393.
Mccrea, R. 2017. Urban Sustainability Spatial Pattern and Its Impact on Quality of Life, Australia. Journal of Jurnal Housing, Vol. 49. No. 7.PP.89-98.
Zhou, J,Hou, Q.2019. Spatial Characteristics of Population Activities in Suburban Villages Based on Cellphone Signaling Analysis. journal Sustainable. Vol. 11. No. 7. PP.2-19.