ارزیابی توسعه میان افزا در اراضی شهری و پیراشهری (مطالعه موردی: شهر رشت)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی ، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.

2 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی ، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.

3 استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم اجتماعی ، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

10.22034/jpusd.2023.404009.1276

چکیده

به دنبال گسترش افقی شهر به سمت پیرامون شهر برخی فضاها در درون شهر رها شده و از روند توسعه بازمانده اند. این فضاها که عنوان سطوح میان افزا خوانده می شوند به دلیل استقرارشان در درون شهرها، دارای پتانسیل لازم برای توسعه شهر می باشند. از این رو هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی توسعه میان افزا در اراضی شهری و پیراشهری رشت می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد. بنابراین از بین مجموع شاخص های موثر در توسعه میان افزا 3 شاخص (مصالح بکار رفته، کیفیت ابنیه و پراکنش جمعیتی) که بیشترین تاثیر را در توسعه میان افزا دارند انتخاب گردید. در ادامه فرآیند تجزیه و تحلیل به منظور اولویت بندی مناطق 5گانه شهری وپیراشهری رشت بر مبنای مدل کوپراس به لحاظ توسعه میان افزا جهت امتیاز دهی اولیه به شاخص های مورد مطالعه بهره برده شد. نتایج حاصل از به کارگیری مدل کوپراس نشان می دهد که منطقه سه با کسب Nj برابر با 100 درصد به لحاظ شاخص های توسعه میان افزا بیشترین پتانسیل و جایگاه نخست را در بین مناطق 5گانه شهر رشت داراست و مناطق 4، 2، 5 و 1 با کسب امتیازات 65/97، 53/91، 99/82 و 53/75 به ترتیب در رتبه های دوم تا پنجم قرار گرفتند. با توجه به اینکه منطقه سه شهر رشت جزء مناطق پیراشهری می باشد لذا براساس شاخص های مورد مطالعه مستعد توسعه میان افزا می باشد. اما منطقه یک و پنج شهر رشت به دلیل نوساز و تازه ساخت بودن بناها دارای پتانسیل کمتری برای توسعه میان افزا می باشند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که با اعمال سیاست توسعه میان افزای شهری در توسعه آتی شهر رشت، از تخریب اراضی زراعی و باغات پیرامون شهر کاسته خواهد شد..

کلیدواژه‌ها

موضوعات