مدل‌سازی و پیش‌بینی اثر الگوهای مختلف توسعه پیراشهری بر دمای سطح زمین (مورد: جلگه گیلان)

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 استاد تمام دانشکده محیط زیست، دانشگاه منابع طبیعی گرگان، ایران.

3 استاد تمام مرکز تحقیقات GFZ آلمان، دانشکده علوم زمین، پوتسدام، آلمان.

4 استادیار دانشکده محیط زیست، دانشگاه منابع طبیعی گرگان، ایران.

10.22034/jpusd.2024.429223.1294

چکیده

الگوهای مختلف توسعه سکونتگاهی اثر مستقیمی بر شکلگیری جزایر گرمایی شهری دارند و استفاده از مدل‌های مکانی نقش مهمی در بهبود درک این اثرات ایفا می‌کند. از این رو در مطالعه حاضر، از مدل سلول‌های خودکار برای پیش‌بینی توسعه مناطق سکونتگاهی آینده در شمال ایران (جلگه دشت گیلان) برای سال‌های 2035 و 2050 تحت سه سناریوی رشد اقتصادی (BAU)، حفاظت از محیط زیست (ENV) و رشد فشرده (COM) استفاده شد. لایه‌های دمای سطح زمین مناطق سکونتگاهی از سه تصویر ماهواره لندست در سال‌های 2002، 2012 و 2022 با مقادیر میانگین 14/33، 38/36 و 78/34 درجه سانتی‌گراد بازیابی شد. نتایج تحلیل‌های آماری نشان داد که قطعات طیفی مستخرج از تحلیل شی‌گرای تصاویر ماهواره‌ای، پیش‌بینی دقیق‌تری از میانگین دمای سطح زمین ارائه می‌دهند. با استفاده از مساحت قطعات طیفی و درصد مرز مشترک آنها با قطعات مجاور، یک مدل رگرسیونی برای پیش‌بینی دمای سطح زمین مناطق سکونتگاهی پیش‌بینی شده برای سال‌های 2035 و 2050 ساخته شد (617/0=R2). بالاترین میانگین دمای سطح زمین تحت سناریوی COM (88/33 درجه سانتی‌گراد) در سال 2050 به دست آمد، در حالی که کمترین مقدار میانگین دمای سطح زمین تحت سناریوی ENV در سال 2050 (23/31 درجه سانتی‌گراد) مشاهده شد. با توجه به نتایج این مطالعه، میانگین دمای سطح زمین مناطق سکونتگاهی به اندازه و پیکربندی فضایی قطعات طیفی سکونتگاهی در مقیاس محلی و الگوهای گسترش مناطق سکونتگاهی (سناریوها) در سطح منطقه‌ای وابسته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

توسعه فضاهای پیراشهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 15 بهمن 1402

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار