ارزیابی خدمات توسعه گردشگری در روستاهای پیراشهری از طریق مدل ویکور و الگوریتم‌های آمار فضایی در GIS(مورد مطالعه شهرستان ایذه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی, دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشیار ، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

10.22034/jpusd.2024.430719.1295

چکیده

سیستم اطلاعات جغرافیایی با تلفیق مدل های تصمیم گیری، در حوزه های توسعه مکانی از جمله ظرفیت های گردشگری موثر است. روستاهای گردشگری پیراشهری به دلیل خصوصیات و تفاوت های فضایی، در بخش خدمات متفاوت از دیگر نقاط روستایی عمل می نمایند. به واسطه همین شرایط، خدمات مورد نیاز گردشگری این روستاها نیز متفاوت است. هدف این پژوهش ارزیابی خدمات موردنیاز توسعه گردشگری در روستاهای پیراشهری از طریق تلفیق مدل ویکور و تحلیل آنها در محیط GIS است. این مطالعه در 5 روستای پیراشهری دارای قابلیت گردشگری انجام شد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های پیمایشی و مکانی است. ابتدا از طریق مدل ویکور، خدمات مورد نیاز گردشگری در روستاها شناخته و رتبه بندی شدند. سپس با استفاده از الگوریتم های موجود در GIS، تحلیل های فضایی ارائه شد. نتیجه مدل AHP تایید نمود که خدمات اقامتی با ضریب اهمیت 389/0 و سپس خدمات حمل و نقل با ضریب 186/0 به عنوان مهمترین خدمات مورد نیاز شناخته شده اند. همچنین بر اساس مدل ویکور ، روستای نورآباد با وزن 857/0 در رتبه اول جهت توسعه خدمات گردشگری شناخته شده و بر اساس الگوریتم مکان مرکزی در GIS، روستای کولفرح به عنوان روستای مرکزی در زمینه خدمات گردشگری مشخص شد. علاوه بر این، الگوریتم های فضایی محیط GIS تایید نمود که روستاهای پیراشهری از لحاظ خدمات موردنیاز گردشگری، دارای الگوی تصادفی بوده اند و خودهمبستگی فضایی میان آنها مشاهده نشده است. در نتیجه باید بر اساس اولویت بندی ارائه شده، توسعه خدمات برای آنها برنامه ریزی و اجرایی شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات