اثرات گردشگری درتحولات سکونتگاه‌های پیراشهری شهرستان ایذه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیا، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 دکتری گروه علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

برخی از روستاهای پیراشهری به دلیل ظرفیت‌ها و جاذبه‌های گردشگری، از جایگاه مناسبی برخوردار هستند. این جایگاه به‌واسطه اثرات توسعه گردشگری است. شناخت بهتر این اثرات می‌تواند به توسعه این روستاها و شهر حوزه نفوذ منجر شود. هدف این تحقیق بررسی اثرات گردشگری در تحولات سکونتگاه‌های پیراشهری به‌صورت مطالعه موردی، روستای گردشگری کولفرح در شهرستان ایذه است.‌تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات میدانی با استفاده از ابزار پرسش‌نامه است. جمعیت روستا بالغ بر 1189 نفر بوده که حجم نمونه 290 نفر محاسبه و پرسشگری در این روستا انجام شد. آلفای کرونباخ بیشتر از 70/0 محاسبه شد. ­نتایج آزمون پارامتریک میانگین‌ها نشان داد‌ که بیش از 4/72 درصد افراد نسبت به ورود گردشگر به روستا رضایت‌مندی مناسبی دارند. همچنین این آزمون از  افزایش درآمدها با میانگین 02/4 و ایجاد فرصت­های شغلی با میانگین 91/3 از مهم‌ترین دلایل نگرش مثبت مردم به گردشگری اشاره دارد. آزمون ویلکاکسون به معناداری تفاوت در ورود گردشگر از شهر ایذه، استان و استان‌های هم‌جوار به روستا، بعد از دهه 90 اشاره دارد. البته برای شاخص افزایش ورود گردشگر خارجی، این تفاوت وجود ندارد. نتیجه آزمون­تی تک­نمونه­ای در سطح معناداری کمتر از 05/0 نشان داد بیشترین اثر اجتماعی مربوط به کاهش مهاجرت و تثبیت جمعیت با میانگین 89/3 و افزایش خانه‌های دوم در روستا با میانگین 83/3 است. بیشترین تأثیر از نظر اقتصادی در سطح معناداری کمتر از 05/0 مربوط به شاخص افزایش فرصت‌های شغلی با میانگین 98/3  و گسترش مشاغل خدماتی با میانگین 61/3 بوده است. شاخص ورود دلالان شهری در بحث زمین با میانگین 51/3  به عنوان یکی از اثرات منفی اقتصادی گردشگری است. بیشترین اثر کالبدی گردشگری در روستا مربوط به شاخص نگهداری و مرمت آثار تاریخی با میانگین 13/4 است. بارونق گردشگری میزان تعاملات و پیوندهای روستایی­-شهری نیز افزایش‌یافته است

کلیدواژه‌ها

موضوعات


امینی، عباس. بختی، سمیرا باباجمالی. فرهاد. 1394. ارزیابی نگرش جامعه میزبان به توسعه گردشگری در مناطق روستایی. فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری. دوره10. شماره30. صص 106-77.
بهرامی، رحمت.1395. تحلیلی بر نقش گردشگری و اثرات آن بر توسعه سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: شهرستان مریوان).مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی. دوره34، شماره11، صص.113-101.
جوان، جعفر. سقایی، مهدی.1383. نقش گردشگری روستایی در توسعه منطقه‌ای(با تأکید بر مدیریت روستایی). مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، شماره2،صص56-42.
جوان، فرهاد. افراخته، حسن. ریاحی، وحید.1398. تحلیل فضایی اثرات گردشگری بر تحولات کالبدی سکونتگاه‌های­روستایی­شهرستان­رضوا‌ن‌شهر.فصلنامه برنامه‌ریزی توسعه کالبدی، دوره6، شماره13، صص70-57.
خیاطی ،مهدی. 1382. توریسم روستایی  و تأثیر آن بر جوامع روستایی (مطالعه موردی تایلند)، ماهنامه جهاد، شماره 257. صص 42-30.
ذال، محمدحسن. تبریزی، نازنین. مرتضی، مهر علی تبار فیروزجایی. 1395. اثرات گردشگری مذهبی بر فضاهای روستایی. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی.دوره5. شماره1. صص 102-83.
صفری علی‌اکبری، مسعود. صادقی، حجت‌الله.1398. نقش گردشگری شهر ایذه در تحولات روستاهای پیرامونی، مجله توسعه فضاهای پیراشهری. دوره1، شماره2، صص70-59.
صیده، طیبه. اشراقی سامانی، رویا. 1395. نقش گردشگری بر توسعه روستایی( مطالعه موردی: شهرستان ایلام).  پژوهش‌های اقتصاد روستا. دوره 7، شماره3، صص.65-57.
عنابستانی، علی اکبر؛ مظفری، زهرا؛ پیوند، علی.1398. نگرش جامعه محلی نسبت به هم‌جواری با مجموعه‌های گردشگاهی پیراشهری مورد: مجموعه گردشگری باغرود نیشابور.مجله توسعه فضاهای پیراشهری،دوره1، شماره2، صص136-121.
عینالی، جمشید. فراهانی، حسین. چراغی، مهدی. عباسی، فریبا. 1397. ارزیابی نقش گردشگری روستایی در توسعه پایدار اجتماعات محلی (مطالعه موردی: روستاهای­هدف­­گردشگری-­استان زنجان).­گردشگری­و­توسعه.دوره7،­شماره2،صص.193-171.
محمدی، محمد. مهرابی، علی‌اکبر. قربانی، مهدی. خراسانی، محمدامین.1391.نیروهای انسانی مؤثر بر­تغییرات­کاربری­اراضی­در­حاشیه­مناطق­روستایی(نمونه­موردی:­روستاهای­آلکله­و­سی­بن-­شهرستان­تنکابن).­مجله­جغرافیا.دوره10.­شماره35.صص. 298-179.
مرکز آمار ایران.1385. سرشماری نفوس و مسکن.1385.
مرکز آمار ایران.1395 سرشماری نفوس و مسکن.1395.
مهردانش، گونا و نوری، کامران.1397. ارزیابی و تحلیل عوامل مؤثر در توسعه گردشگری روستای هدف گردشگری مطالعه موردی (روستای دشه). جغرافیا و روابط انسانی. دوره1.شماره2. صص.81-59.
میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری.1398. آمار و وضعیت گردشگری شهرستان ایذه. ایذه
Balan M. Burghelea C. 2015. Rural Tourism and its Implication in the Development of the Fundata Village. Procedia - Social and Behavioral Sciences, Vol.188. No 14. Pp. 276-281.
Blesic, I. Pivac, T. Besermenji, S. Ivkov-Džigurski, A. & Košić, K. 2014. Residents’ attitudes and perception towards tourism development: a case study of rural tourism in dragacevo. serbia. Eastern European Countryside. Vol.20. NO.3.PP. 151-165.
Briedenhann, W.2004.Tourism routs as a tool for the economic development of rural areas- vibrant hope or impossible dream?. Tourism Management, Vol.25. No.1. pp.71- 79.
Byeonge, P. yooshi ,D .2009. Segmentation by motivation in rural tourism. Tourism management,Vol.30. No3.pp. 99-108.
Byeonge, P. yooshi ,D .2009. Segmentation by motivation in rural tourism. Tourism management,Vol.30. No3.pp. 99-108.
Kariminia, S. Ahmad, S. S. Hashim, R. & Ismail, Z. 2013. Environmental consequences of Antarctic tourism from a global perspective. Procedia-Social and Behavioral Sciences.VOL. 105. PP. 781-791.
Khani,h.2009 . Rural Tourism: A comparable case study in North –Western countryside of Tehran. in Iranian-France metropolitan conference. university of Caen, France. Pp. 13-21.
Lanfranchi M. Giannetto C. 2014. Tourism Sustainable development in rural areas: The new model of social farming. in Quality-Access Success. Vol. 15. No.1.pp.219-223.
Linela G. Constantin B. Dogaru L.2015. Advantages and Limits for Tourism Development in Rural Area (Case Study Ampoi and Mureş Valleys). Procedia Economics and Finance. Vol.32. No.2.pp. 1050-1059.
Nowak G. Gwiazdinska M.2014. Functional changes of the rural areas in Poland. Journal of settlements and spatial planning. V.4. No.1.pp; 53-58.
Pramanik P. Ingkadijaya R.2018. The Impact of Tourism on Village Society and its Environmental. Conference Series Earth and Environmental Science 145. DOI: 10.1088/1755-1315/145/1/012060.
Sgroi  F. Di Trapani  A.M.  Testa R. Tudisca S. 2014. The Rural Tourism as Development Opportunity of Farms. The Case of Direct Sales in Sicily in American. Journal of Agricultural and Biological Sciences. Vol.9 . No.3.pp.407-419.
Su B.2011. Rural tourism in china. Tourism Management. Vol. 32. No.6. pp. 1438-1441.
Timothy, D.J.2005. Rural tourism business: A North American overview, Aspects of Tourism, In: Rural Tourism and sustainable business. Channel View Publication, England. Pp 41-62.
Wang  L.  Yotsumoto Y . 2019. Conflict in tourism development in rural China. Tourism Management. Vol.70. No.1. pp. 188-200.
Yoon,Y. Dogan, G. Joseph S.C.2001. Validating a tourism development theory with structural equation modeling. Tourism Management, Vol 22. No 4.pp. 363-372.