طراحی محیطی و تاثیر آن در پیشگیری جرم در فضاهای پیراشهری کلانشهر کرج مورد: هشتگرد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه امنیتی و دفاعی، پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی، ناجا، تهران، ایران

2 استادیار گروه حقوق، دانشکده انتظامی، دانشگاه علوم انتظامی امین، ناجا، تهران، ایران

3 استادیار گروه جغرافیا، پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی، ناجا، تهران، ایران

4 کارشناسی ارشد گروه جغرافیا، واحد یادگار امام خمینی(ره)، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

فضا‌های شهری یکی از تاثیرگذارترین عوامل در هدایت الگو‌های رفتار فردی و اجتماعی افراد هستند. تمامی رفتار‌های انسان در فضا‌های معینی شکل می‌گیرد که بستر رفتار به شمار می‌آیند. از سوی دیگر، با افزایش رشد شهرنشینی در بسیاری از نواحی ایران، مشکلات و نارسایی‌های زندگی شهری افزوده شده است. از جمله این مشکلات می‌توان به افزایش جرم و جنایت در مناطق پیراشهری اشاره کرد. از همین رو، با طراحی محیطی محیط می‌توان از بروز جرم در این مناطق تا حدی جلوگیری کرد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر، طراحی محیطی و تاثیر آن در پیشگیری از جرم در فضا‌های پیراشهری کلانشهر کرج مبتنی بر رویکرد CPTED در هشتگرد می‌باشد. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی و میدانی می‌باشد. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS، مدل FAHP استفاده شد. ، به منظور مطالعه عمیق (تاثیرات طراحی محیطی و در پیشگیری از جرم در منطقه پیراشهری هشتگرد)، از آزمون‌ رگرسیون استفاده گردیده شد. نتایج نشان داد، طراحی محیطی در پیشگیری از جرم در منطقه پیراشهری هشتگرد تاثیر مثبتی دارد. در ادامه نیز به منظور ارتباط بین شاخص‌های طراحی محیطی و پیشگیری از جرم در منطقه پیراشهری هشتگرد، از رگرسیون چندگانه خطی استفاده شد. نتایج نشان داد، میزان همبستگی بین شاخص‌های طراحی محیطی و پیشگیری از جرم در منطقه پیراشهری هشتگرد برابر با 68/0 درصد است، این مقدار گویای همبستگی قوی بین دو متغیر میباشد.در نهایت به منظور رتبه‌بندی شاخص‌های (طراحی محیطی) از تحلیل سلسه مراتبی فازی(FAHP)، استفاده شده است. نتایج نشان داد، به ترتیب شاخص‌های کنترل دسترسی با وزن 235/0، نظارت طبیعی با وزن 221/0تقویت قلمرو‌های طبیعی با وزن 189/0، حمایت از فعالیت‌های اجتماعی با وزن 154/0، تعمیر و نگهداری با وزن 134/0، بالاترین و پایین‌ترین رتبه را در کاهش میزان جرم‌خیزی در منطقه پیراشهری هشتگرد به خود اختصاص داده‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


اکبرشاهی، منیژه. سهیلی، جمال­الدین. 1397. تبیین الگو­های طراحی عوامل کالبدی محیطی مجتمع­های مسکونی مؤثر برافزایش امنیت اجتماعی ساکنین بر پایه رویکرد CPTED. پنجمین کنفرانس ملی معماری و شهرسازی ایران در گر آثار و اندیشه­ها.
پورجعفر، محمدرضا. محمودی نژاد، هادی. رفیعیان، مجتبی. انصاری، مجتبی. 1387. ارتقاء امنیت محیطی و کاهش جرائم شهری با تأکید بر رویکرد CPTED. نشریه بین­المللی علوم مهندسی دانشگاه علم و صنعت ایران، ویژه­نامه مهندسی معماری و شهرسازی، جلد 19. شماره 6. صص 73-82.
امیر یاراحمدی، محمود. 1387. به‌سوی شهرسازی انسان­گرا. تهران: شرکت پردازش و برنامه­ریزی شهری.
جیکوبز، جین. 1386. مرگ وزندگی شهر­های بزرگ، آمریکایی، ترجمه. حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی، تهران: دانشگاه تهران.
سرگزی اول، ح. قائمی شاد، م. 1393. بررسی چینش کالبدی محیط بر ارتقای امنیت و کاهش جرائم شهری با تأکید بر رویکرد CPTED، مطالعه موردی: محله قاسم آباد-زابل. اولین همایش ملی در جستجوی شهر فردا واکاوی مفاهیم و مصادیق در شهر اسلامی-ایرانی، تهران، 20 و 30 مهر.
صالحی، اسماعیل. 1387. ویژگی­های محیطی فضا­های شهری امن. مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.
صدرالسادات، آیدا. سجاسی قیداری، حمدالله. عنابستانی، علی‌اکبر. 1397. ارزیابی تأثیر مؤلفه‌های پیشگیری از جرم در طراحی محیط بر احساس امنیت ساکنان مطالعه موردی: روستا­های دهستان طوس. پژوهش­های راهبردی مسائل اجتماعی ایران. سال هفتم. شماره پیاپی 23. شماره چهارم، صص 74-59.
صدرالسادات، آیدا. سجاسی قیداری، حمدالله. عنابستانی، علی اکبر. 1397. ارزیابی تأثیر مؤلفه‌های پیشگیری از جرم در طراحی محیط بر احساس امنیت ساکنان مطالعه موردی: روستا­های دهستان طوس. پژوهش­های راهبردی مسائل اجتماعی ایران. سال هفتم. شماره پیاپی 23. شماره چهارم، صص 74-59.
Blobaum, A., and Hunecke, M. 2005. Perceived danger in urban public space-The Impacts of Physical Features and Personal Factors, Environment and Behavior, 37: 465-486
Brantingham P. & Brantingham P. 2005. Situational Crime Prevention as a Key Component in Embedded Crime Prevention, Canadian Journal of Criminology and Criminal Justice, pp. 271-288
Cozens, P. M., & Saville, G., and Hillier, D. 2005. Crime prevention through environmental design (CPTED): a review and modern bibliography, Journal of Property Management, 23: 328-356.
Cozens, P., D.Hiller, G., Prescott,”Crime and the design residential Property–Exploring the Theoretical Background”; Journal of Property Management, Vol.19, Issue 2, 2001, PP 136-164
Crowe T. 2000. Crime Prevention through Envirinmental Design, Stoneham, Butterworthworth Heineman: Massachusetts.
Dantzker M. & Robinson D. 2002. Perspectives on Crime Prevention a Capstone View. (D. Robinson, Ed.) Inc: Policing And Crime Prevention United States
Foster, S. Knuiman, M. Villanueva, K. Wood, L. Christian, H. Giles-Corti, B. 2014 “Does Walkable Neighbourhood Design Influence the Association between Objective Crime and Walking?”, International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 11:100.
Gharaei, F., Jahanbani, N. & Rashidpour, N. 2010. A Review on the Security Perception Measurement in Different Parts of the City, the Case of Districts 2 and 11 of Tehran, Armanshahr Architecture & Urban Development, 4, 17-32.
Harvey D. 1982. The limits to capital”. Oxford.
Harvey D. 1985. The urbanisation of capital. Baltimore.
Harvey D. 1989. From managerialism to entrepreneurialism: the transformation in urban. Governance in late capitalism. Geogr Ann Ser B, Hum Geogr 71(1):3–37.
Little, J. Panelli. R. Kraack, A. 2005. Womens fear of crime: a rural perspective. Journal of Rural Studies, 21(2): 151-163.
Monchuk, L., & Armitage, R. 2010. 1999 to 2009: Re-Evaluating Secured by Design.
Nasar J. & Fisher B. 1993. Hot Spots of Fear and Crime: A Multi-method Investigation, Journal of Environmental Psychology, 1993, Vol. 13, pp. 187-206.
Park, H. 2010. Designing out Crime in South Korea: Qualitative Analysis of Contemporary CPTED-Related Issues, Asia Pacific Journal of Police & Criminal Justice, 8(2): 21-48
Paul, E; Rachel, A;Leanne, M;Ben, C. 2013. Crime Prevention through Environmental Design in the United Arab Emirates: A Suitable Case for Reorientation? “Built Environment, Volume 39, Number 1, March 2013, pp. 92-113(22), Publisher: Alexandrine Press
Piorr, Annette, Joe Ravetz and Ivan Tosics .2012, Towards European Policies to Sustain Urban-Rural Futures, Forest & Landscape, University of Copenhagen – LIFE Coordinator of PLURE, p. 5
Rothrock, Sara, E. 2010. Antiterrorism design and public safety: reconciling CPTED with the post ،Massachusetts Institute of Technology. Dept. of Urban Studies and Planning
Schneider, R.H. Kitchen, T. 2013. “Putting Crime Prevention through Environmental Design into Practice via Planning Systems: A Comparison of Experience in the US and UK”, Built Environment, 39(1):9-30(22), Publisher: Alexandrine Pres
Simons C. 2002. The Evolution of Crime Prevention. (D. Robinson, Ed.) United States: Policing and Crime Prevention, Pearson Education, Inc.
Welsh B. & Hoshi A. 2002. Communities and Crime Prevention, Evidence-Based Crime Prevention, New York: Routledge.
Zukin, S. 1995. The Cultuer of Cities, New York, Blakwell publishers.