تحلیل اثرات روابط روستایی – شهری بر تنوع فعالیت‌های اقتصادی نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای پیرا شهری شهر دهدشت)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

10.22034/jpusd.2023.307306.1157

چکیده

دگرگونی‌های اجتماعی-اقتصادی و سیاسی در سطح ملی و جهانی طی دهه‌های اخیر، زمینه ساز تغیر ماهیت این روابط و برقراری روابطی تازه شده است، با شگل گیری روابط تازه، جریان‌های مختلفی بین شهر و روستا پدیدار شده است که از آن میان می‌توان به جریان افراد، نوع آوری، تولید و جریان سرمایه اشاره نمود. امروزه، بررسی این جریان‌ها و تحلیل اثرات آن‌ها مورد توجه محققان قرار گرفته است. یکی از جنبه‌های تاثیرگذار روابط شهر و روستا بر روی تنوع فعالیت‌های اقتصادی خانوار‌های روستایی می‌باشد. هدف تحقیق حاضر مدل‌سازی اثرات روابط شهر و روستا در تنوع فعالیت‌های اقتصادی خانوارهای روستایی پرداخته شده است. نوع تحقیق کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی، تحلیلی می‌باشد. روش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه و مشاهده) صورت گرفته و برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون تی مستقل، تحلیل تشخیصی و رگرسیون لجستیک) استفاده‌شده است. جامعه آماری تحقیق خانوارهای ساکن در 21 روستاهای پیراشهری شهر دهدشت با جمعیت 3538 خانوار است و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 347 نمونه انتخاب و نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی انجام‌شده است. جهت تعریف عملیاتی روابط شهر و روستا سه بعد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و زیست‌محیطی از 43 شاخص و برای بررسی تنوع فعالیت‌های اقتصادی از 17 شاخص استفاده‌شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد بعد اقتصادی بر اساس مدل لجستیک باضریب (687/0) روابط شهر و روستا دارای بیشترین تأثیر و بعد کالبدی با ضریب (201/0) دارای کمترین میزان تأثیر می‌باشد؛ بنابراین درنتیجه نهایی می‌توان گفت در محدوده موردمطالعه شاخص‌های بعد اقتصادی روابط شهر و روستا در ایجاد تنوع فعالیت‌های اقتصادی خانوارهای روستایی مؤثر می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات