شبیه سازی تغییرات کاربری اراضی در مناطق پیراشهری زاهدان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه جغرافیا دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد،ایران

2 گروه جغرافیا دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی دانشگاه سیستان و بلوچستان زاهدان ایران

3 جغرافیا دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد ایران

10.22034/jpusd.2023.351180.1215

چکیده

توسعه سریع شهری دردهه های اخیر موجب تغییرات وسیعی‌در الگوی کاربری‌زمین پیرامون شهرها شده‌است .هدف این مقاله بررسی تغییرات کاربری‌اراضی‌ شهرزاهدان و پیرامون آن با استفاده‌ازتصاویر ماهواره ای در سالهای 2000، 2010،2021 و پیش بینی سال 2040 می باشد. بدین منظور تغییرات صورت گرفته در کاربری‌اراضی(باغات و زمین کشاورزی، محدوده‌های ساخته شده، اراضی بایر و مراتع )و پیش بینی روند تغییرات تا سال 2040از مدل زنجیره مارکوف در نرم افزار ArcGIS و TerrSet استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد ،بیشترین کاهش کاربری ، درسال‌های 2000 تا 2010 در باغات ،اراضی‌کشاورزی 1/33 %-و مراتع 15/27 %- و افزایش کاربری در محدوده ساخته شده 9/5 % و اراضی‌بایر 98/1 % اتفاق افتاده است.در سالهای 2021 - 2010، مساحت مراتع با 240 % ، محدوده ساخته شده با 82/83 % افزایش چشمگیری‌داشته است ،اراضی کشاورزی و باغات 61/9 % افزایش واراضی‌بایر حدود 2/28 % - کاهش یافته است . بر اساس پیش بینی سال 2040 محدوده‌های ساخته شده حدود 11/7 %افزایش مساحت خواهد داشت. می توان گفت ادامه روند فعلی‌توسعه شهر وتغییر کاربری اراضی به خسارات جبران ناپذیرمنابع طبیعی می‌انجامد .لذا ضروری است مدیریت شهری، رویکردی‌جامع برای مهار توسعه افقی‌شهر در پیش گیرد و ازگسترش بدون برنامه و خارج از مصوبات طرح جامع جلوگیری‌نماید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات